Disko trinko (CD)

Disko trinko (CD)
disko optikoa, machine-readable medium (en) , Memoria, audio storage device (en) , physical distribution (en) eta music & sound recording product (en)
Irudi gehiago
Fabrikazioa
Sortzailea	Philips Natuurkundig Laboratorium (en)
Diseinatzailea	Sony, Philips, Kees Schouhamer Immink (en) eta James Russell (en)
Ikonoa
Historia
Aurrekoa	binilizko disko eta disko fonografiko
Hurrengoa	DVD
Sorrera	1979
Jabea	Sony -

Disko trinkoa edo disko konpaktua,^[1] ingelesezko CD siglez ezagunagoa, datuak gordetzeko euskarria da, Philips konpainiak, Sony konpainiaren laguntzaz, musika formatu digitalean gordetzeko asmoz sortua eta lehenengo aldiz 1982an merkaturatua. 12 cm-ko diametroko disko zirkularra da, erdian zulo bat eta 1,2 mm-ko sakonera duena. 80 minutuko audioa edo 700 MB datu gorde ditzake. Mini-CDek 8 cm dituzte, eta sinpleak eta kontrolatzaileak banatzeko erabiltzen dira 24 minutuko audioa edo 210 MBko datuak gordeta.

CD teknologia, hasieran, audiorako erabili zen, eta ondoren hedatu, eta egokitu zen datuak (CD-ROM), bideoak (VCD eta SVCD), etxeko grabazioak (CD-R eta CD-RW) eta datu mistoak (CD-i, Photo CD eta CD EXTRA) biltegiratzeko. Bideojokoen kontsoletan, kartutxoak ordezkatzeko ere erabiltzen hasi zen, eta PlayStationen kasua izan zen arrakastatsuena.

Disko trinkoak ospea du egungo munduan,^[2] bereziki Asian: hor, bere arrakastak bere horretan segitzen du.^[3] 2007an sortu zenetik, mundu osoan 200.000 milioi ale saldu dira. Hala ere, disko trinkoak beste banaketa digital eta biltegiratze mota batzuekin osatzen dira, hala nola USB memoriak, SD txartelak, disko gogorrak, hodeiko biltegiratzea eta egoera solidoko unitateak. 2000. urtean gailurra jo zuenetik, CDren salmentek % 50 inguru egin dute behera.^[4]

1. ↑ Konpaktu (euskaltzaindia.eus)
2. ↑ (Ingelesez) Clark, Brian. (2022-09-05). «Do People Still Buy CDs?» Musician Wave (Noiz kontsultatua: 2023-02-28).
3. ↑ (Gaztelaniaz) «El CD sigue siendo el rey… en Japón» El Financiero (Noiz kontsultatua: 2023-02-28).
4. ↑ (Gaztelaniaz) «Hace 35 años se creó el primer CD» Noticiascol.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-28).